کارگاه آموزشی نقش ورزش در سلامت و تندرستی زنان از سوی دفتر مشاور رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز در امور زنان و خانواده و با همکاری دانشکده علوم ورزشی، به مناسبت هفته تربیت بدنی در این دانشگاه برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه شهید چمران اهواز، در ابتدای این نشست مریم جان بزرگی عضو هیئت‌علمی دانشکده علوم ورزشی این دانشگاه، عنوان کرد: داشتن جامعه سالم درگرو داشتن خانواده سالم است و رکن اصلی یک خانواده نیز وجود زن خانه است.

وی با اشاره به اینکه شادابی زنان ضامن پویایی و سلامت خانواده است، اظهار کرد: وجود دغدغه‌های بسیار در خانه و رسیدگی به امور فرزندان باعث شده تا زنان نیازمندی‌های جسمی و روانی خود را فراموش کنند که این مسئله در بین زنان شاغل بیشتر است و استرس و فشار کار خارج از منزل شرایط را دشوارتر می‌کند.

جان بزرگی درباره سلامت جسمی افراد اظهار کرد: افزایش چربی در زنان بیش از 20 درصد وزن و در مردان بیش از 30 درصد وزن را چاقی می‌گویند. بر اساس آمار در جدیدترین تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی تهران یک‌چهارم زنان میان‌سال تهران دچار چاقی هستند.

این عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، ادامه داد: چاقی با اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب رابطه دارد و افراد چاق بیشتر از دیگران به سبک زندگی غلط مبتلا هستند.

جان بزرگی با تأکید بر اینکه نسبت بالای بافت بدون چربی نشانه‌ای از ظرفیت بالای کار است و نسبت بالای بافت چربی با ظرفیت انجام کار رابطه منفی دارد، گفت: چاقی شخص را در معرض خطر سکته و ابتلا به بیماری قلبی و عروقی، فشارخون و مرض قند قرار می‌دهد.

وی اظهار کرد: چاقی با بیماری‌های بسیاری مرتبط است که می‌توان به آترواسکلروسیس، تنگی نفس، مشکلات اسکلتی، نقرس، امراض کبدی و صفراوی، امراض گوارشی و درنهایت مرگ نابهنگام اشاره کرد.

عضو هیئت‌علمی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه شهید چمران اهواز، بیان کرد: چاقی نتیجه عدم تعادل انرژی مصرفی است و برای داشتن رژیم غذایی باید در برنامه غذایی خود از همه گروه‌هایی غذایی استفاده کرد.

جان بزرگی، افزود: کاهش وزن نباید بیشتر از دو کیلوگرم در هفته باشد و میزان مناسب آن نیم کیلو در هفته است و همین میزان کاهش وزن در هفته یعنی روزانه 500کالری از مصرف را کم کردن. رژیم غذایی غلط عوارض گوناگونی را به دنبال دارد.

وی ادامه داد: از مضرات رژیم غذایی نادرست می‌توان به اختلال در رشد و تکامل، کاهش توده استخوانی، کم‌خونی، ضعف عضله و اندام‌ها، بازگشت به وزن قبلی و ... اشاره کرد.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، اضافه کرد: 30 دقیقه پیاده‌روی سریع 300 کیلوکالری می‌سوزاند که بعد از 12 روز تمرین اگر تغذیه اضافه نشود منجر به کاهش نیم کیلو چربی می‌گردد. همچنین تحقیقات نشان داده که 12 هفته تمرین هوازی برای زنان بدون رژیم غذایی منجر به کم شدن هفتگی نیم کیلو از وزن شده که 86 درصد از آن چربی و 14 درصد غیر چربی است.

جان بزرگی اضافه کرد: آرام غذا خوردن، غذا را با پیش غذا شروع کردن، انجام چند کار مشخص به جای غذا خوردن در روز، افزایش وعده‌های غذایی در روز و کمتر کردن وعده‌های غذایی، برنامه منظم برای فعالیت بدنی و ... می‌تواند باعث کاهش وزن شود.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه پس از بیماری‌های قلبی و سرطان، پوکی استخوان سومین معضل جهان است، اضافه کرد: علت اصلی این بیماری کاهش استروژن و کاهش تراکم استخوان است و نیمی از زنان پس از 50سالگی و نیمی از مردان پس از 75 سالگی به آن دچار می‌شوند. پوکی استخوان موجب شکستگی استخوان‌ها، کجی ستون مهرها، شکستگی مچ دست و لگن و ... می‌شود.

جان بزرگی، بابیان اینکه ورزش، تغذیه و دارو سه اصل در درمان پوکی استخوان است، عنوان کرد: فعالیت‌هایی که با تغییر جهت ناگهانی همراه هستند موجب افزایش تراکم استخوان می‌شود. فعالیت بدنی علاوه بر افزایش تراکم استخوان با تقویت عضلات، موجب بهبود تعادل و چابکی و کاهش احتمال بروز آسیب می‌شود.

وی، گفت: مصرف روزانه 1500 تا 800 میلی‌گرم کلسیم و 400 واحد ویتامین D و استفاده از کاهو، شیر کم‌چرب، بادام، سویا، اسفناج، پنیر و ماست و بهره بردن از نور خورشید، ماهی‌های چرب و آب پرتقال موجب پیش‌گیری از ابتلا به بیماری پوکی استخوان می‌شود هرچند برای این بیماری درمان دارویی وجود ندارد و فقط رود کاهش تراکم استخوان‌ها را کندتر می‌کند.

عضو هیئت‌علمی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه شهید چمران اهواز، اظهار کرد: جدیدترین تحقیقات نشان داده مردانی که دور کمر آن‌ها از 102 سانتی‌متر بیشتر بوده و زنانی که دور کمر آن‌ها از 88 سانتی‌متر بیشتر باشد مستعد ابتلا به دیابت هستند. چاقی شکمی و تغییرات در شکم و دور کمر می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های قلبی عروقی باشد و خطر سکته قلبی را افزایش دهد.

جان بزرگی افزود: افزایش غیرطبیعی قند خون، اختلالات متابولیکی حاد،عوارض درازمدت در چشم‌ها، کلیه‌ها، اعصاب و عروق خونی را در پی دارد. همچنین عدم توانایی سلول‌ها در استفاده از قند خون موجب افزایش مصرف اسیدهای چرب برای تولید انرژی می‌شود و درنهایت میزان چربی خون افزایش می‌یابد که سبب سخت شدن دیواره عروق و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی می‌گردد.

وی ادامه داد: بر اساس یک مطالعه اپیدمیولوژیکی مهم فعالیت بدنی روزمره در جلوگیری از دیابت مؤثر است و تمرینات ورزشی برای افراد مستعد دیابت خصوصاً سالمندان بسیار مفید می‌باشد؛ ورزش همراه با رژیم غذایی و انسولین یا به‌تنهایی یا باهم در کنترل دیابت نقش عمده دارند. در سطوح پیشرفته بیماری ، انجام فعالیت ، زمان دریافت انسولین و مواد کربوهیدراتی باید تحت نظر پزشک باشد.

عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، اظهار کرد: در جوامع امروزی شیوع و هزینه‌های ناشی از کمردرد به یک مشکل عمومی تبدیل‌شده و همچنان رو به افزایش است و در ایالت متحده کمردرد دومین عامل مراجعه به پزشک است و در ایران به عنوان سومین دلیل برای مراجعه به پزشک شناخته‌شده است.

جان بزرگی، تأکید کرد: کمردرد به‌ندرت علت فیزیولوژیک دارد و اغلب ناشی از ضعف عضلات است و معمولاً شب‌هنگام و صبح زود پس از بیداری از خواب‌دیده می‌شود. چاقی، پوکی استخوان و بارداری و زایمان‌های مکرر از عوامل تشدیدکننده کمردرد هستند. از دیگر عوامل این بیماری می‌توان به استفاده از وسایل غیراستاندارد و انجام غلط فعالیت‌های روزمره اشاره کرد.

وی با اشاره به اینکه زنان به علت مشغله فکری فراوان و درگیری ذهنی در منزل و خارج از منزل کمتر به فکر سلامت خود هستند، عنوان کرد:درست نشستن، درست خوابیدن، انجام صحیح کارهای منزل و ... به ما کمک می‌کند که تا حد زیادی ایمن زندگی کنیم.

این عضو هیئت‌علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، بابیان اینکه به چند دلیل نباید قوز کنیم، گفت: صاف ایستادن تصویری بهتر و مطمئن‌تر از شما نشان می‌دهد. تنفس راحت‌تر، گردش خون و گوارش بهتر، کمک به عضلات و مفاصل‌، قرار گرفتن بدن در وضعیتی مناسب از دیگر دلایل این رعایت صحیح ایستادن و نشستن است.

وی عنوان کرد: حضرت علی (ع)می‌فرمایند، آدمی قدر دو چیز را نمی‌داند تا مادامی که آن‌ها را از دست بدهد، جوانی و تندرستی.

در ادامه این نشست دکتر سکینه شاهی مشاور رئیس دانشگاه شهید چمران اهواز در امور بانوان و خانواده، بیان کرد: از هدف‌های اصلی و مهم دفتر مشاوره ارائه برنامه‌هایی در راستای سلامت جسمی بانوان است و با توجه به اینکه بانوان شاغل ساعات زیادی را در محل اداره می‌گذرانند باید شرایط به نحوی باشد که بتوانند ساعات کاری را با کمترین مشکلات به لحاظ جسمی به پایان برسانند.

وی از برگزاری جلسات هم‌اندیشی با دانشگاه علوم پزشکی در ارتباط با طرح پایش سلامت باری بانوان هیئت‌علمی و شاغل و ارائه تفاهم‌نامه‌هایی در این خصوص و برگزاری کارگاه‌های آموزشی خودمراقبتی خبر داد.

دکتر صدیقه حیدری نژاد رئیس دانشکده علوم ورزشی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز در این کارگاه آموزشی به سؤالات بانوان دانشگاه درباره کلاس‌های ورزشی و نحوه استفاده از فضاهای ورزشی این دانشکده پاسخ داد.

وی افزود: رسالت اصلی دانشکده علوم ورزشی تربیت دانشجویان متخصص تربیت بدنی است اما در کنار آن رسالت مهم دیگر نیز ارائه خدمات به اعضای هیئت‌علمی و کارکنان است که  تلاش خواهیم کرد در حد توان به این مسئله رسیدگی شود.

وی افزود: این مسئله نیازمند برنامه‌ریزی و تعین بودجه است که در این زمینه خوشبختانه اقداماتی انجام‌شده است .